BURKINA
FASO
Drawing
H.d.V.
AAN DE BOVENLOOP VAN DE VOLTA WAS HET GEBIED VAN
DE MOSSI GELE-gen. De Mossi werden zelfstandig na het
verval van het Rijk van de Songhai. Zij zijn verdeeld in een aantal
staatkundige verbanden met aan het hoofd een keizer met de titel Mogho Naba,
„Keizer van de Mossi en Koning van het Heelal”. Hij is verplicht zijn oudste
zoon weg te sturen en daarna nooit meer te zien, hij mag de grond niet met zijn
blote voeten aanraken en een vreemdeling geen hand geven. Het is verboden de
voornaam van de keizer uit te spreken en iedereen moet in zijn nabijheid zijn
hoofd ontbloten. Het symbool van de Mogho Nabha is een leeuw en een
anderhalve meter hoog gepolychromeerd beeld van een zittende leeuw staat ter
rechterzijde van de troon. [1]]
Aan het eind van de 19e eeuw werd het gebied veroverd door de Fransen en ging het deel uitmaken van de kolonie Haut Sénégal et Niger. De Mogho Naba werd in het bezit gelaten van zijn religieuze gezag maar zijn politieke macht werd hem ontnomen. Op deze manier ontstond in Opper-Volta toch een soort indirect bewind terwijl de Fransen in hun koloniën over het algemeen aan het directe bewind de voorkeur gaven.
In 1919 werd het gebied „Haute Volta” genoemd. In 1944 werd het ingelijfd bij Frans West Afrika maar het werd hierin in 1947 een apart bestuursgebied. In 1959 werd Opper Volta een autonome republiek in het kader van de Communauté Française en op 5 augustus 1960 werd het land onafhankelijk.
Een vlag werd aangenomen op 9 december 1959. Hij bestaat uit drie banen zwart-wit en rood. Hij symboliseert de Zwarte-, Witte- en Rode Volta die resp. in het westen, het midden en het oosten van de republiek ontspringen.
Een wapen werd aangenomen op 4 mei 1961. Het bestaat uit een accoladeschild in de kleuren van de vlag waaroverheen de initialen van de republiek: RHV, in gouden letters. Het schild wordt gehouden door twee witte paarden en is geplaatst op twee gekruiste speren. Onder het schild staan twee stengels sorghum tussen twee hakken die in de lokale taal dabas worden genoemd. Boven het schild een schriftband met het devies unité travail justice (Eénheid, Arbeid, Gerechtigheid). De hele wapencompositie is geplaatst op een blauwe achtergrond in de vorm van een accoladeschild.
In 1967 werd het wapen „geafrikaniseerd”. Het schild is nu een „Afrikaans” schild naar het model van het wapen van Kenya en enkele andere Afrikaanse landen, waarop de kleuren van de vlag. De initialen van de republiek vervielen. De witte paarden als schildhouders bleven, maar achter het schild staat nu een stengel sorghum gekruist met een speer. Onder het schild weer twee dabas. Het devies unité travail justice op een lint verhuisde van boven de wapen-compositie naar de meer gebruikelijke onderkant. Het blauwe ambassadeschild verviel. [2]]
In 1983 werd een militaire coup gepleegd en op 4 augustus 1984 werd het land omgedoopt in Burkina Faso (Land van de Oprechten). Tegelijkertijd werden ook een nieuwe vlag en een nieuw wapen ingevoerd. De vlag is nu van twee horizontale banen rood en groen met in het midden een gele vijfpuntige ster. Het nieuwe wapen volgde de Sovjet-traditie. Het bestaat uit een gele schijf waaromheen een rood tandwiel. In het midden staan een gekruiste kalasjnikov en een hak (daba). Er boven een rode vijfpuntige ster en er onder een opengeslagen boek met de tekst: burkina faso fasokeno kamba bibbe a ye wihi yiky yo! ukame nete.
Om het tandrad liggen twee stengels sorghum en er onder ligt een schriftband met het devies: la patrie ou la mort nous vaincrons. (Het Vaderland of de Dood, Wij zullen Overwinnen) [3]]
In september 1997 werd het wapen opnieuw veranderd. Het is:
W.: Doorsneden van rood over groen, een gele vijfpuntige ster.
S.: Twee witte paarden en twee gekruiste speren waaroverheen aan de bovenkant de landsnaam BURKINA FASO op een wit lint.
Onder het schild een opengeslagen boek.
Devies: Unité Progrès Justice (Eénheid, Vooruitgang, Gerechtigheid) op een wit lint waarvan de uiteinden liggen op twee sorghumstengels.
De hoofdstad Ouagadougou is ook de residentie van de Mogho Naba. Hiernaar verwijst het wapen van de stad. Hierop staan een hut en een rood paard onder een parasol. Andere meubelen zijn tien met een strik samenbonden aren, een haan een ketting en twee speren.
Het rode paard verwijst naar een legende:
In de 11e eeuw kwam de dochter van koning Gambaga terug van een tocht naar Ghana toen zij de controle over haar paard verloor en het bos in reed. Daar ontmoette zij Rialé, een Malische jager. Zij kregen vier zonen die ieder een deel van de Mossi gingen regeren. De oudste zoon, Ouidraogo, werd de eerste Mogho Naba. Eén van zijn broers vluchtte met zijn vrouw en zijn fetishen naar het koninkrijk Yatenga. Woedend liet Ouidraogo zijn paard zadelen zodat hij zijn broer kon achtervolgen maar zijn gevolg wist hem van dit plan af te brengen. Vanaf die tijd wordt iedere vrijdag een ceremonie buiten het paleis in Ouagadougou gehouden waarbij een paard de Mogho Naba, die geheel in het rood is gekleed, opwacht. Het geluid van trommels verhindert hem om naar Yatenga te rijden. [4]]
HERALDRY
HAUTE
VOLTA
Drawing
H.d.V.
Arms: Tierced per fess Sable, Argent
and Gules the cypher RHV in golden capitals.
Supporters: Two white horses and two
spears in saltire proper.
Compartment: Two stalks of sorghum
and two adzes proper.
Motto: UNITÉ TRAVAIL JUSTICE in
black lettering on a white ribbon.
Background: Azure.
Adopted
4.V.1961
.
Drawing
H.d.V.
Arms: Tierced per fess, Sable,
Argent and Gules.
Supporters: Two white horses, a
stalk of sorhgum, a spear and two adzes in saltire.
Motto: UNITÉ TRAVAIL JUSTICE, in
black lettering on a white ribbon.
Socalled africanization of 1967.
BURKINA FASO
Arms: A bordure of a cogwheel Gules,
and Or, an adze and a Kalashnikov in saltire, in base an open book with the
words: burkina faso fasokeno
kamba bibbe a ye wihi yiky yo! ukame nete.
Crest: A five-pointed star Gules
Garland: Two stalks of sorghum
proper.
Motto: LA PATRIE OU LA MORT NOUS
VAINCRONS.
Adopted
4. VIII.1983
Arms: Parted per fess Gules and
Vert, in nombril point a five-pointed star Or.
Supporters: Two white horses and two
spears in saltire, in base an open book.
Garland: Two stalks op sorghum
proper.
Motto: In chief: BURKINA FASO; in
base: Unité Progrès Justice.
Adopted
IX.1997
[1] ) President Thomas Sankara dreigde Mogho Naba Kougri (Rots) voor het gerecht te dagen als deze zijn achterstallige rekeningen voor water, electriciteit en telefoon niet zou betalen. De Mogho Naba gaf echter de voorkeur aan zelfmoord boven deze vernedering en doodde zichzelf met een door de minister van Binnenlandse Zaken (de Banaba) opgestuurde vergiftigde pijl. De 36e en huidige Mogho Naba is Baongho (Water). (Lainé, D. African Kings. Berkeley/Toronto 1991, p. 152)
[2] ) Hesmer, 1975 p. 158.
[3] ) Herzog, 1990 p. 62. Vgl. „Liberté, Egalité ou la Mort” van de Franse Nationale Conventie van 1793.
[4] ) Lainé, 1991, p. 152.